Η θέσπιση του ν. 4072/2012 περί μεσιτών ακινήτων δημιούργησε ένα βασικό πλέγμα προστασίας εντολέα- πελάτη και εντολοδόχου- μεσίτη, εντός των κανόνων που θέτει η εθνική νομοθεσία και αυτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας αποσκοπεί στην ισχυροποίηση του πλέγματος αυτού. Μέσα από μια αναλυτική περιγραφή των ειδικότερων υποχρεώσεων των μεσιτών, που διαμορφώθηκαν στην πράξη από την εφαρμογή του ανωτέρω νόμου, ο μεσίτης εφοδιάζεται με τις απαραίτητες γνώσεις για την καλύτερη άσκηση του επαγγέλματός του και την καλύτερη περιφρούρηση των συμφερόντων του εντολέα του.
Ο νόμος περί μεσιτών δεν εισάγει περιορισμό στην ποιότητα ούτε στο πλήθος των υπηρεσιών που ο μεσίτης μπορεί να προσφέρει στον πελάτη του. Περιγράφει την βασική δομή των υποχρεώσεων και δικαιωμάτων εντός της οποίας οφείλουν να κινούνται οι συμβαλλόμενοι βάσει της σύμβασης μεσιτείας, αλλά δεν απαγορεύει την παροχή πρόσθετων υπηρεσιών από τον μεσίτη, εφόσον ο πελάτης το επιθυμεί.
Ο μεσίτης οφείλει να σέβεται τον πελάτη του, τους τυχόν άλλους αποδέκτες των υπηρεσιών του ακόμη και αν δεν συμβάλλεται με αυτούς, το κοινό αλλά και τους συναδέλφους του, προσπαθώντας συνεχώς να παραμένει ενημερωμένος για θέματα που αφορούν ακίνητη περιουσία.
Μέσω της υιοθέτησης του παρόντος Κώδικα Δεοντολογίας οι μεσίτες αναγνωρίζουν την λειτουργία τους σαν κομμάτι της οικονομικής ζωής της χώρας, προσφέροντας τις υπηρεσίες τους ακόμα και στους αρμόδιους ρυθμιστικούς φορείς, με σκοπό την εξάλειψη πρακτικών επιβλαβών για το κοινό ή πρακτικών που ενδέχεται να απαξιώσουν ή να προσβάλλουν το επάγγελμα του μεσίτη ακινήτων.
Άρθρο 1
Πεδίο εφαρμογής
1. Ο παρών Κώδικας Δεοντολογίας θεσπίζει τις δεσμεύσεις των μεσιτών έναντι των εντολέων τους, των συναδέλφων τους και των καταναλωτών, οι οποίες είναι περισσότερες από αυτές που καθιέρωσε ο νόμος 4072/2012 περί Μεσιτών Ακινήτων. Συνεπώς οι μεσίτες που προσυπογράφουν τον παρόντα Κώδικα, υποχρεούνται να τηρούν απαρέγκλιτα κάθε δέσμευση που περιγράφει αυτός, επιπλέον των απαιτήσεων του ανωτέρω νόμου.
2. Οι μεσίτες οι οποίοι δεσμεύονται από τις διατάξεις του παρόντος Κώδικα είναι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα των εδαφίων α και β του επόμενου άρθρου, είτε ενεργούν ως αντιπρόσωποι του εντολέα τους, είτε με νομικά αναγνωρισμένες ιδιότητες πέραν της αντιπροσώπευσης. Ωστόσο αν κάποιο καθήκον επιβάλλεται αποκλειστικά σε αντιπροσώπους από τον νόμο ή από κανονισμό, δεν θα επιβάλλεται από τον παρόντα Κώδικα Δεοντολογίας στους Μεσίτες ακινήτων που ενεργούν με ιδιότητες πέραν της αντιπροσώπευσης.
3. Οι Μεσίτες εξακολουθούν να δεσμεύονται από τα καθήκοντα που επιβάλλονται από τον παρόντα Κώδικα, σε μια συναλλαγή επί ακινήτων ακόμη και όταν ενεργούν ως εντολείς στο όνομα και για λογαριασμό του εντολέα τους, δυνάμει πληρεξουσίου.
4. Οι καλυπτόμενες δραστηριότητες είναι όλες όσες σχετίζονται με ακίνητη περιουσία, περιγράφονται στον νόμο και στον παρόντα Κώδικα και οι οποίες διενεργούνται είτε με την αυτοπρόσωπη παρουσία του ίδιου του μεσίτη ή του συνεργάτη του, είτε ηλεκτρονικά ή με κάθε άλλο μέσο.
Ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, οι καλυπτόμενες δραστηριότητες μπορεί να είναι μεσιτεία οικιστικών ακινήτων, διαχείριση ακίνητης περιουσίας, μεσιτεία εμπορικών και βιομηχανικών ακινήτων, μεσιτεία γης, εκτίμηση ακίνητης περιουσίας, παροχή συμβουλών για ακίνητη περιουσία, μελέτες βέλτιστης αξιοποίησης, κοινοπραξία, πλειστηριασμοί ακινήτων, πτωχεύσεις, διεθνής κτηματομεσιτική κ.λ.π.
Άρθρο 2
Ορισμοί
α. Μεσίτης αστικών συμβάσεων είναι, σύμφωνα με την ισχύουσα εθνική νομοθεσία, το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες μεσιτείας επί ακινήτων, μέσω της υπόδειξης ευκαιριών ή την μεσολάβηση για τη σύναψη συμβάσεων σχετικών με ακίνητα και ιδίως συμβάσεων πώλησης, ανταλλαγής, μίσθωσης, χρηματοδοτικής μίσθωσης, σύστασης δουλείας ή αντιπαροχής ακινήτων κ.λ.π.
β. Συνεργαζόμενος μεσίτης: Μεσίτης με τον οποίο υπάρχει σχέση συνεργασίας που έχει συναφθεί είτε με σύμβαση έργου, είτε με σύμβαση παροχής υπηρεσιών, είτε με σύμβαση δικαιόχρησης (franchise) και ο οποίος δεσμεύεται από τον παρόντα Κώδικα Δεοντολογίας για τους σκοπούς της συνεργασίας του με τον Μεσίτη- μέλος Συλλόγου της Ομοσπονδίας Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Ελλάδος.
γ. Υπάλληλος Μεσιτικού γραφείου είναι το φυσικό πρόσωπο που συνδέεται με υπαλληλική σχέση με τον μεσίτη δυνάμει σύμβασης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου. Την ευθύνη για την τήρηση των όρων του παρόντος Κώδικα από τα ανωτέρω πρόσωπα, φέρει ο μεσίτης, ο οποίος υποχρεούται να τα εκπαιδεύει ώστε να διασφαλίζεται καλύτερα η κατά τον Κώδικα παροχή υπηρεσιών στον καταναλωτή.
δ. Καταναλωτής είναι κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 2251/ 1994 περί προστασίας καταναλωτών, τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή οι ενώσεις προσώπων χωρίς νομική προσωπικότητα για τα οποία προορίζονται οι υπηρεσίες του μεσίτη και τα οποία κάνουν χρήση των υπηρεσιών αυτών, εφόσον αποτελούν τον τελικό αποδέκτη τους. Καταναλωτής είναι και: α) κάθε αποδέκτης διαφημιστικού μηνύματος, β) κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εγγυάται υπέρ καταναλωτή, εφόσον δεν ενεργεί στο πλαίσιο της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητάς του. Για τους σκοπούς του παρόντος Κώδικα, ο καταναλωτής μπορεί να είναι είτε:
i)Εντολέας, δηλαδή το φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο έχει αναθέσει στον μεσίτη την υπόδειξη ευκαιρίας ή την μεσολάβηση για την σύναψη συμβάσεων σχετικών με ακίνητα, με έγγραφη εντολή, ο τύπος και το ελάχιστο περιεχόμενο της οποίας περιγράφεται στον ν. 4072/2012, είτε
ii)Εν δυνάμει πελάτης, δηλαδή ο υποψήφιος αγοραστής, πωλητής, μισθωτής ή εκμισθωτής ακινήτου που δεν έχει αναθέσει ακόμη μεσιτική εντολή στον Μεσίτη.
ε. Τρίτο μέρος είναι ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο σχετιζόμενο με συναλλαγή επί ακινήτων, το οποίο λαμβάνει πληροφορίες από τον Μεσίτη, αλλά δεν έχει συμβατική σχέση με αυτόν ή την εταιρεία του και το οποίο δεν οφείλει αμοιβή ή άλλη αποζημίωση στον μεσίτη. Τέτοια πρόσωπα είναι ενδεικτικά, δικηγόροι, μηχανικοί ή τυχόν άλλοι εκπρόσωποι του εντολέα, οι οποίοι δεν έχουν προβεί σε ανάθεση εντολής στον μεσίτη.